مدرس
مدت زمان ویدئو
5 دقیقه
در جلسه
شانزدهم پیشرفته
نام دوره
پشتیبانی
پیش نیاز
نـــدارد !
محاسبه شیب در ArcGIS
برای مشاهده ویدئو دوره ابتدا لازمه وارد بشی یا ثبت‌نام کنی
توضیحات دوره

شیب یکی از مهم ترین پارامترهای محیطی است که در بسیاری از مطالعات مورد استفاده قرار میگیرد. برای محاسبه شیب نیاز است که لایه ارتفاعی از منطقه داشته باشید. ما در بخش های قبل در مورد تهیه لایه ارتفاعی به صورت مفصل توضیح داده بودیم. در آموزش محاسبه شیب در ArcGIS به صورت کامل محاسبه شیب ارائه شده است. این دوره آموزشی را به دوستان خود معرفی کنید.

شیب و کاربردهای آن

در سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS)، شیب به عنوان یک پارامتر مهم برای تحلیل و مدلسازی داده‌های مکانی و اطلاعاتی استفاده می‌شود. یکی از کاربردهای شیب در GIS، تعیین شیب سطح زمین و تهیه نقشه‌های بلندی است. در این حالت، شیب به عنوان پارامتری است که نرخ تغییر ارتفاع را در یک منطقه مشخص مشخص می‌کند. با تعیین شیب سطح زمین، می‌توان نقشه‌های بلندی و کوه‌ها، وادی‌ها و سایر ویژگی‌های زمین‌شناسی را به دقت بالا تولید کرد.

علاوه بر این، شیب در تحلیل آبخوان‌ها و سیستم‌های آبی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. با تعیین شیب و جریان آب، می‌توان ارتفاعات مناسب برای طراحی سدها و سایر سازه‌های آبی را تعیین کرد.

همچنین، شیب در تحلیل توزیع آتش‌سوزی و مدیریت آتش‌سوزی نیز بسیار مهم است. با تعیین شیب مناطق و توزیع نقاط آتش‌سوزی، می‌توان پیش‌بینی‌هایی درباره‌ی گسترش آتش‌سوزی و نیز ارائه‌ی راهکارهای مدیریت آتش‌سوزی ارائه داد.

به طور کلی، شیب به عنوان یک پارامتر اساسی در تحلیل‌های GIS به کار می‌رود و بسیاری از تحلیل‌های مرتبط با مسائل مختلف مانند زمین‌شناسی، محیط زیست، شهرسازی و سایر حوزه‌های مرتبط با مکان‌یابی و مکان‌یابی با آن سروکار دارند.

 

انواع شیب و محاسبه آن

شیب می‌تواند به دو صورت درجه و درصد بیان شود:

شیب بر حسب درجه، به معنای زاویه‌ی تودرتوی دو خط مستقیم باشد. به عنوان مثال، اگر یک خط از مبدا با زاویه‌ی 30 درجه به سمت بالا رفته و خط دیگر نیز از مبدا با زاویه‌ی 60 درجه به سمت بالا رفته باشد، شیب این دو خط برابر با تنها زاویه‌ی 30 درجه است.

اما شیب بر حسب درصد، به معنای تغییر ارتفاع نسبت به فاصله‌ی افقی است. به عنوان مثال، شیب ۱۰٪ به معنای تغییر ارتفاع به اندازه‌ی ۱۰ درصد افقی (یا ۱۰۰ متر تغییر ارتفاع در هر کیلومتر افقی) است.

به طور کلی، برای تبدیل شیب از درجه به درصد و بالعکس، می‌توان از روابط زیر استفاده کرد:

شیب بر حسب درصد = تندی شیب بر حسب درجه × 100 / 90

شیب بر حسب درجه = تندی شیب بر حسب درصد × 90 / 100

به طور مثال، شیب ۳۰ درجه معادل با شیبی بر حسب درصد ۵۷٫۷۴ درصد است (30 × 100 / 90)، و شیبی بر حسب درصد ۲۰٪ معادل با شیبی بر حسب درجه ۱۷٫۵ درجه است (20 × 90 / 100).

 

محاسبه شیب در ArcGIS

برای محاسبه شیب در نرم‌افزار ArcGIS، می‌توان از ابزار “Slope” استفاده کرد که در ابزار جعبه‌ی ابزار (toolbox) ArcGIS موجود است. در ادامه، محاسبه شیب در ArcGIS را به صورت گام به گام توضیح می‌دهیم:

گام 1: باز کردن جعبه‌ی ابزار ArcGIS ابتدا، نرم‌افزار ArcGIS را باز کنید و در منوی “Geoprocessing” روی “ArcToolbox” کلیک کنید تا جعبه‌ی ابزار ArcGIS باز شود.

گام 2: انتخاب ابزار Slope در جعبه‌ی ابزار، در پوشه‌ی “Spatial Analyst Tools” به “Surface” رفته و “Slope” را انتخاب کنید.

گام 3: تعیین لایه‌ی ورودی در پنجره‌ی “Slope”، لایه‌ی ورودی (input layer) را تعیین کنید. این لایه‌ی ورودی می‌تواند یک لایه‌ی raster باشد که شامل ارتفاع‌های نقاط مختلف در سطح زمین است.

گام 4: تعیین یک لایه‌ی محاسبه شیب خروجی در بخش “Output raster”، نام و محل ذخیره‌سازی لایه‌ی خروجی را تعیین کنید.

گام 5: تعیین پارامترهای مورد نیاز در پنجره‌ی “Slope”, پارامترهای مورد نیاز را تعیین کنید. مهمترین پارامترها عبارتند از:

  • Output measurement: باید به “Degrees” یا “Percent rise” تنظیم شود بسته به اینکه شیب را به صورت درجه‌ای یا درصدی محاسبه می‌خواهید.
  • Z factor: ضریبی است که برای تبدیل ارتفاع بر اساس واحد پیکسل استفاده می‌شود.
  • Output cell size: اندازه‌ی پیکسل خروجی.

گام 6: اجرای عملیات و خروجی گرفتن می باشد.

 

آرمان صمدی
مدرس : آرمان صمدی

مدرس و بنیان گذار مدرسه سنجش از دور هستم. از دانشگاه تهران رشته سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی فارغ التحصیل شدم. تا الان بیش از 450 محصول آموزشی پروژه محور در زمینه های مختلف سنجش از دور ارائه کرده ایم. هدف من جابجایی کیفیت آموزش در ایران و رسوندنش به سطح جهانیه و اینکه آموزش هایی ارائه که در کوتاه ترین زمان ممکن بیشترین بازده و در یک کلام پروژه محور باشد.

سوالات متداول

پشتیبانی دوره های رایگان به چه صورت است؟

برای پشتیبانی دوره های رایگان از بخش دیدگاه میتوانید سوالات خود را مطرح کنید.

امکان خرید دوره های رایگان وجود دارد؟

با توجه به رسالت وبسایت ما؛ دوره های رایگان همیشه رایگان است.

آیا میشه این دوره ها را دانلود کرد؟

دوره های رایگان مدرسه سنجش از دور به صورت مشاهده آنلاین است.

دسترسی به دوره ها همیشگی است؟

بله، دسترسی به دوره دائمی و همیشگی است.

پرسش و پاسخ

2 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید

برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.