محاسبه دوره بازگشت بارش با استفاده از داده‌های سنجش از دور

دوره بازگشت یکی از مباحث مهم در زمینه هیدرولوژی و طراحی سازه است که به تعیین احتمال رخداد پدیده‌های نادر مانند بارش‌های سنگین، سیلاب‌ها یا خشکسالی‌ها در یک بازه زمانی معین کمک می‌کند. این مفهوم به مهندسان و کارشناسان منابع آب این امکان را می‌دهد که خطرات طبیعی را به‌صورت کمی ارزیابی کرده و برنامه‌ریزی مناسبی برای طراحی سازه‌های آبی مانند سدها، پل‌ها و سیستم‌های زهکشی انجام دهند. محاسبه دوره بازگشت به معنای تعیین فاصله زمانی میان رخدادهای شدید اقلیمی است و نقشی حیاتی در مدیریت ریسک دارد. در محصول آموزشی محاسبه دوره بازگشت بارش با استفاده از داده‌های سنجش از دور به صورت گام به گام با ترکیب گوگل ارث انجین و اکسل مراحل به شما عزیزان آموزش داده خواهد شد.

در این محصول، ما از داده‌های سنجش از دور برای استخراج بارش سالانه استفاده کرده و سپس نحوه محاسبه دوره بازگشت این بارش‌ها را در نرم‌افزار Excel به شما آموزش می‌دهیم. سنجش از دور با استفاده از ماهواره‌ها و تصاویر لندست، داده‌های دقیق و به‌روز را فراهم می‌کند که برای تحلیل الگوهای بارش و مدیریت منابع آبی بسیار کاربردی است. پس از استخراج داده‌ها، شما خواهید آموخت که چگونه این داده‌ها را در اکسل مرتب و تحلیل کرده و دوره بازگشت برای بارش‌های مختلف را محاسبه کنید. این دوره آموزشی مناسب افرادی است که در زمینه هیدرولوژی، مدیریت منابع آب، و طراحی سازه‌های آبی فعالیت دارند و به دنبال ابزارهای دقیق و علمی برای محاسبه و تحلیل خطرات اقلیمی هستند.

 

آموزش پیشنهادی ما: محاسبه بیلان آبی در سامانه گوگل ارث انجین

دوره بازگشت چیست؟

اگر بخواهیم یک تعریف بسیار جامع و کلی ارائه دهیم، دوره بازگشت یا فاصله تکرار، به معنای میانگین زمانی بین وقوع پدیده‌های نادر طبیعی مانند بارش‌های شدید، سیلاب‌ها یا خشکسالی‌ها است. این مفهوم در هیدرولوژی و طراحی سازه‌های آبی برای ارزیابی احتمال رخداد رویدادهای شدید استفاده می‌شود. به عبارت دیگر، دوره بازگشت نشان می‌دهد که یک رویداد خاص (مانند بارش 500 میلی‌متر در سال) با چه احتمالی در هر سال اتفاق خواهد افتاد.
دوره بازگشت (Return Period) یک مفهوم کلیدی در هیدرولوژی و مهندسی سازه‌های آبی است که به منظور برآورد زمان میانگین بین وقوع رویدادهای نادر طبیعی مانند سیلاب‌ها، خشکسالی‌ها، بارش‌های سنگین و حتی زلزله‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مفهوم به ما کمک می‌کند تا میزان احتمال وقوع یک پدیده در طول یک دوره مشخص را درک کنیم و از آن برای برنامه‌ریزی، طراحی و مدیریت مخاطرات طبیعی استفاده کنیم.

ویژگی دوره محاسبه دوره بازگشت بارش با استفاده از داده‌های سنجش از دور

عنوان کلی: محاسبه دوره بازگشت بر پایه داده های سنجش از دوری و اکسل
محصول: دانلود و دسترسی بعد از خرید
نرم‌افزار: سامانه گوگل ارث انجین و اکسل
مدرس: آرمان صمدی
تصاویر: Chrips
کد آماده : دارد
رفرنس : دارد.

موارد آموزش داده شده در دوره محاسبه دوره بازگشت بارش با استفاده از داده‌های سنجش از دور

آموزش فراخوانی تصاویر ماهواره ای CHRIPS در گوگل ارث انجین
آموزش اعمال فیلتر زمان و مکان در ارث انجین
آموزش مدیریت زمان و تولید داده های سالانه و ماهانه در ارث انجین
آموزش ترسیم نمودار بارش در گوگل ارث انجین
آموزش دانلود مقادیر بارش در فرمت فایل اکسل
آموزش محاسبه دوره بازگشت و محاسبه احتمال وقوع با روش های مختلف
آموزش محاسبه احتمال وقوع بر پایه روش WeiBull
آموزش محاسبه احتمال وقوع بر پایه روش California
آموزش محاسبه احتمال وقوع بر پایه روش Hazen
آموزش محاسبه احتمال وقوع بر پایه روش Blom
آموزش محاسبه احتمال وقوع بر پایه روش Chegodayev
آموزش محاسبه دوره بازگشت بر پایه رابطه به احتمال وقوع
آموزس ساخت رگرسیون بین مقدار بارش و دوره بازگشت
آموزش محاسبه دوره بازگشت، 2 ساله ، 5 ساله ، 25 ساله ، 50 ساله و …. در اکسل

آموزش پیاده سازی تمامی مراحل محاسبه دوره بازگشت در گوگل  ارث انجین
آموزش محاسبه احتمال و دوره بازگشت برای هر تصویر در ارث انجین
آموزش محاسبه دوره بازگشت برای هر پیکسل
آموزش ساخت رگرسیون بین بارش و مقدار دوره بازگشت

 

نکات مهم در مورد این آموزش:
در این آموزش داده های بارش با تصاویر ماهواره ای استخراج شده است.
در این آموزش فرایند محاسبه دوره بازگشت با دو رویکرد می باشد. اول با کمک نرم افزار اکسل و دوم پیاده سازی تمامی مراحل در گوگل ارث انجین می باشد.
در این آموزش هم میتوانید برای یک نقطه، هم یک منطقه و همچنین حوزه های آبریز بارش را محاسبه کنید.

 

مفهوم دوره بازگشت

دوره بازگشت به معنای مدت زمانی است که به طور میانگین بین وقوع رویدادهای نادر طبیعی (مانند بارش شدید، سیلاب یا زلزله) انتظار می‌رود. برای مثال، وقتی می‌گوییم “دوره بازگشت 25 ساله”، به این معنی است که به طور میانگین هر 25 سال یک‌بار چنین رویدادی رخ می‌دهد. اما این به معنای وقوع دقیق این پدیده در هر 25 سال نیست.
به صورت دقیق تر، وقتی می‌گوییم “دوره بازگشت 25 ساله” یعنی به طور میانگین، هر 25 سال یک‌بار آن رویداد (مثل بارش شدید یا سیلاب) رخ می‌دهد. اما نکته‌ای که باید توجه داشته باشیم این است که این دوره بازگشت یک میانگین است، نه یک الگوی دقیق زمانی. یعنی ممکن است رویداد مورد نظر هر سال یا حتی چند سال پشت سر هم رخ دهد، یا ممکن است برای 30 سال هیچ اتفاقی نیفتد.
برای اینکه این مفهوم روشن‌تر شود، دوره بازگشت را می‌توانیم به یک احتمال سالانه تبدیل کنیم. مثلاً اگر دوره بازگشت 25 سال باشد، احتمال رخداد آن رویداد در هر سال 4 درصد است (p=1/T). لذا به صورت خلاصه میتوان عنوان کرد که دوره بازگشت 25 ساله یعنی:
دوره بازگشت 25 ساله یعنی به طور میانگین هر 25 سال یک‌بار آن رویداد اتفاق می‌افتد.
ولی این به معنای وقوع دقیق آن رویداد هر 25 سال نیست.
در واقع، هر سال 4 درصد احتمال دارد که آن رویداد رخ دهد.
این توضیح به ما کمک می‌کند درک کنیم که رویدادهایی مانند بارش‌های شدید، به صورت تصادفی و غیرقابل پیش‌بینی دقیق رخ می‌دهند، اما ما با استفاده از دوره بازگشت می‌توانیم میانگین احتمال وقوع آنها را برآورد کنیم.

کاربرهای محاسبه دوره بازگشت

محاسبه دوره بازگشت در هیدرولوژی و مهندسی آب دارای کاربردهای متنوع و مهمی است. برخی از این کاربردها عبارتند از:

طراحی سازه‌های آبی

مهندسان از دوره بازگشت برای طراحی سدها، پل‌ها و دیگر سازه‌های آبی استفاده می‌کنند. با دانستن احتمال وقوع سیلاب‌های شدید، می‌توانند سازه‌ها را به گونه‌ای طراحی کنند که در برابر این رویدادها مقاوم باشند.

مدیریت منابع آب

محاسبه دوره بازگشت کمک می‌کند تا مدیران منابع آب بتوانند برنامه‌ریزی بهتری برای ذخیره‌سازی و استفاده از آب داشته باشند. این اطلاعات می‌تواند به تخصیص بهینه منابع آب در زمان‌های کم‌آبی و خشکسالی کمک کند.

 برنامه‌ریزی شهری

در طراحی و برنامه‌ریزی شهرها، دوره بازگشت برای پیش‌بینی خطرات ناشی از سیلاب‌ها و دیگر رویدادهای آب و هوایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این اطلاعات می‌تواند به تصمیم‌گیری در مورد مکان‌یابی ساختمان‌ها و زیرساخت‌ها کمک کند.

مدیریت بحران

دانستن دوره بازگشت می‌تواند به مسئولان مدیریت بحران کمک کند تا برای وقوع حوادث طبیعی مانند سیلاب‌ها یا طوفان‌ها آمادگی بیشتری داشته باشند و برنامه‌های پیشگیرانه و واکنشی بهتری را طراحی کنند.

تحلیل ریسک

محاسبه دوره بازگشت می‌تواند به تحلیلگران کمک کند تا ریسک‌های مرتبط با حوادث طبیعی را ارزیابی کنند و به تصمیم‌گیری‌های مالی و بیمه‌ای در خصوص پوشش ریسک‌ها بپردازند.

تحقیق و آموزش

دوره بازگشت به عنوان یک مفهوم کلیدی در مطالعات علمی و تحقیقاتی در حوزه هیدرولوژی و آب‌شناسی مورد استفاده قرار می‌گیرد و به دانشجویان و محققان کمک می‌کند تا درک بهتری از الگوهای بارش و سیلاب داشته باشند.

مدیریت خشکسالی

محاسبه دوره بازگشت برای تعیین دوره‌های خشک و مدت زمان میانگین بین خشکسالی‌ها نیز کاربرد دارد. این اطلاعات می‌تواند به برنامه‌ریزی کشاورزی و مدیریت منابع آب کمک کند.
با توجه به این کاربردها، محاسبه دوره بازگشت یک ابزار مهم در برنامه‌ریزی و مدیریت منابع آب و مقابله با خطرات طبیعی است.

مدرس دوره آموزشی:

آرمان صمدی
دانش‌آموخته رشته سنجش‌ازدور و جی‌ای اس دانشگاه تهران
کارشناس سنجش‌ازدور و سامانه اطلاعات جغرافیایی
مدیر و بنیان‌گذار وب‌سایت مدرسه سنجش ‌از دور
مدرس بیش از 300 محصول آموزشی