پروداکتهای سنجنده MODIS (مودیس)، به عنوان یکی از مهمترین منابع تصاویر ماهوارهای در زمینه مطالعات علوم طبیعی ، زمینشناسی، زیستمحیطی، اقلیمی، و خیلی دیگر از علوم توجه بسیاری را به خود جلب کرده و در بسیاری از این علوم مورد استفاده قرار خواهد گرفت. این پروداکتها، از زمانی که سنجنده MODIS در سال ۲۰۰۰ به فضا پرتاب شد و در مدار زمین قرار گرفت، تاکنون به عنوان یکی از منابع اصلی دادههای سنجش از دور در تحقیقات علمی و کاربردهای مختلف دیگر مورد استفاده قرار گرفتهاند. در مقاله لیست پروداکت های مودیس (MODIS ) به بررسی جامع این پروداکت ها با هدف و کاربردهای مختلف پرداخته خواهد شد.
این مقاله به منظور معرفی و توضیح درباره پروداکتهای MODIS ارائه شده است. هدف اصلی آن، ارائه یک لیست جامع از پروداکتهای MODIS به همراه توضیح مختصری در مورد هرکدام از آنها است که علاقه مندان به مباحث سنجش از دور بتوانند به سادگی و فقط با یک سرچ ساده پروداکت مورد نظر خود را پیدا و بتوانند در داخل کارهای خود از آن استفاده کنند. این مقاله به دانشجویان، پژوهشگران، و علاقهمندان به دادههای ماهوارهای کمک میکند تا با گستره و تنوع پروداکتهای MODIS آشنا شوند و بتوانند از این دادهها به بهترین شکل در تحقیقات و پروژههای خود استفاده کنند.
در ادامه این مقاله، ابتدا به توضیح کلی در مورد سنجنده MODIS و تاریخچه آن خواهیم پرداخت. سپس به بررسی لیستی از پروداکتهای MODIS میپردازیم که شامل اطلاعات مفید و جامع درباره هر پروداکت و کاربردهای آن میباشد. سنجنده مودیس با توجه به توان تفکیک مکانی و زمانی که دارد و با توجه به قرار گرفتن بر روی دو ماهواره بسیار منبع با ارزش در مطالعات مختلف است.
مقاله کاربردی دیگر ما : سنجنده مودیس
سنجنده MODIS و تاریخچه آن
سنجنده MODIS، یکی از مهمترین و پیشرفتهترین سنجندههای دادهگیری از فضا است که توسط سازمان فضایی NASA و اداره ملی اقیانوس و جوی NOAA توسعه و ارسال شده است. این سنجنده در دو ماهواره Terra و Aqua به صورت مجزا استفاده میشود. MODIS از دو سنسور بازتابی و حساس به تابش (Reflected Solar) و حساس به تابش ترمال (Thermal Emissive) تشکیل شده است که اطلاعاتی در مورد ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی سطح زمین و اقیانوس، جو، و تغییرات اقلیمی فراهم میکنند. این سنجنده اطلاعات در اندازهها و دقتهای مختلف ارائه میدهد که برای بسیاری از کاربردها، از جمله تعیین تغییرات سطح زمین، تعیین پوشش ابر، ارزیابی کیفیت هوا، تشخیص آتشسوزی، مطالعات اقلیمی، و تحلیل زیستمحیطی بسیار ارزشمند است.
تاریخچه سنجنده MODIS به دوران پیشین آن، یعنی ماموریتهای Landsat و AVHRR (Advanced Very High Resolution Radiometer) برمیگردد که از ابتدای دهه 1970 میلادی شروع شد. اما با پرتاب ماموریت Terra و Aqua که هر کدام دارای یک سنجنده MODIS بودند، این تکنولوژی به یک مرحله جدید از دقت و کارایی دست یافت. MODIS توانایی ثبت تصاویر با اندازهگیریهای مختلف از 250 متر تا 1 کیلومتر را داراست و برای اندازهگیری در مقیاس بزرگ، متوسط و کوچک از تصاویر ارزشمندی برخوردار است.
MODIS از سال 2000 با پرتاب ماهواره Terra و سپس از سال 2002 با پرتاب ماهواره Aqua، به صورت رسمی شروع به عملکرد کرده است. از آن زمان تا کنون، اطلاعات به دست آمده از این سنجنده در بسیاری از تحقیقات علمی و پروژههای مختلف به کار گرفته شده است و به عنوان یکی از مهمترین منابع دادههای سنجش از دور در دنیا شناخته میشود.
این سنجنده اطلاعات در موضوعات گوناگونی از جمله تغییرات اقلیمی، کیفیت هوا، انواع پوشش زمین، تغییرات در سطح آب و زیستمحیطی را فراهم میکند. همچنین، MODIS به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای مورد استفاده در تحقیقات مرتبط با محیط زیست، کشاورزی، جغرافیا، و علوم زمین شناخته میشود. از آنجا که MODIS اطلاعات روزانه و گستردهای از سطح زمین جمعآوری میکند، این سنجنده برای بررسی و پیشبینی تغییرات زمین و محیط زیست بسیار ارزشمند است.
آموزش توصیه شده: آموزش گوگل ارث انجین پروژه محور
لیست پروداکت های مودیس
با توجه به گستردگی و تنوع دادههای جمعآوری شده توسط سنجنده MODIS، این دادهها به عنوان یک منبع ارزشمند و بینظیر در تحقیقات علمی و کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرند. از آنجا که MODIS توانایی ثبت تصاویر با اندازههای مختلف از 250 متر تا 1 کیلومتر را داراست، این دادهها برای بررسی تغییرات در مقیاسهای مختلف، از جمله مقیاس بزرگ، متوسط و کوچک، مناسب هستند. به همین دلیل، پروداکتهای مختلفی برای مطالعه و تحلیل این دادهها با تمرکز بر اهداف متفاوت توسعه یافتهاند.
با توجه به کاربردهای مختلف سنجنده مودیس دسته بندی های مختلف برای محصولات آن نیز در دنیا ارائه شده است. در این مقاله بر اساس کاربردهای آن دسته بندی جامع صورت گرفته که علاقه مندان به این علوم بتوانند به سادگی با توجه به نیاز خود به دسته بندی های دسترسی داشته باشند. البته هر کدام از این دستهها شامل زیرمجموعههای دیگری هم میشوند که میتوانند در مقاله توضیح داده شوند.
دسته بندی پروداکت های مودیس
- Land Surface Reflectance
- Snow Cover
- Land Surface Temperature/Emissivity
- BRDF and Albedo
- Radiation
- Ecosystem Variables
- Land Cover Characteristics
پروداکت بازتاب سطحی Land Surface Reflectance
بازتاب سطح زمین یکی از دادههای اصلی و مهمی است که توسط سنجنده MODIS جمعآوری و تحلیل میشود. این دسته اطلاعات شامل بازتاب نور خورشید از سطح زمین در اطراف ماهواره MODIS است. این دادهها در مقیاسهای زمانی و مکانی مختلف فراهم میشوند و در اندازهگیری و تحلیل ویژگیهای مختلف سطح زمین بسیار موثر و کارآمد هستند. برای پروداکت بازتاب سطحی در 5 محصول یا PRODUCT وجود دارد که در ادامه ویژگی های آن ارائه شده است:
- M*D09A1
- M*D09CMG
- M*D09GA
- M*D09GQ
- M*D09Q1
هر کدوم از این پروداکت ها بر اساس توان تفکیک مکانی و زمانی که دارند تفاوت هایی با همدیگر داشته و شما باشد انتخاب کنید که در داخل پروژه های خود از کدام یک از این پروداکت ها استفاده کنید. در ادامه ویژگی های کلی این پروداکت های ارائه خواهد شد.
M*D09A1 (Surface Reflectance Daily L2G Global 500m)
اطلاعات بازتاب سطح زمین در روزانه به صورت گلوبال و با رزولوشن ۵۰۰ متر.
M*D09CMG (Surface Reflectance Monthly L3 Global 0.05Deg CMG)
اطلاعات بازتاب سطح زمین در باز زمانی ماهانه به صورت گلوبال و با رزولوشن ۰.۰۵ درجه.
M*D09GA (Surface Reflectance Daily L2G Global 1km)
اطلاعات بازتاب سطح زمین به صورت روزانه به صورت گلوبال و با رزولوشن ۱ کیلومتر.
M*D09GQ (Surface Reflectance Daily L2G Global 250m)
اطلاعات بازتاب سطح زمین به صورت روزانه به صورت گلوبال و با رزولوشن ۲۵۰ متر.
M*D09Q1 (Surface Reflectance 8-Day L3 Global 500m)
اطلاعات بازتاب سطح زمین در دوره ۸ روزه به صورت گلوبال و با رزولوشن ۵۰۰ متر.
پروداکت های Snow Cover
پروداکتهای مربوط به پوشش برف (Snow Cover) اطلاعاتی را ارائه میدهند که مربوط به حجم و پخش برف در مناطق مختلف زمین است. این دادهها بر اساس تصاویر ماهوارهای از سطح زمین جمعآوری و تحلیل میشوند و اطلاعاتی ارائه میدهند که برای مطالعات مربوط به آب و هوا، زمستانشناسی، هیدرولوژی، اقلیمشناسی و مدیریت منابع طبیعی بسیار ارزشمند هستند.
کاربردهای پروداکت Snow Cover
پیشبینی و پایش تغییرات فصلی: اطلاعات مربوط به پوشش برف میتوانند در پیشبینی و پایش تغییرات فصلی در مناطق مختلف جهان مورد استفاده قرار گیرند.
مطالعات هیدرولوژیک: تحلیل پوشش برف میتواند در تعیین تأثیرات ذوب برف بر جریانات آب، سیلاب و سیلآمیزی و همچنین منابع آب زیرزمینی موثر باشد.
مدیریت منابع آب و زمین: اطلاعات مربوط به پوشش برف میتوانند در تصمیمگیریهای مرتبط با مدیریت منابع آب و زمین، مانند مدیریت آب و زمین کشاورزی و محیطزیستی، اهمیت داشته باشند.
پیشبینی و مدیریت ریسک: این دادهها میتوانند در تشخیص مناطق در معرض خطر ناشی از ذوب برف، ناهمواریهای زمینی، و بروز حوادث طبیعی مفید باشند.
مطالعات اقلیمی: تحلیل تغییرات پوشش برف میتواند به محققان کمک کند تا درک بهتری از اثرات تغییرات اقلیمی بر مناطق مختلف جهان پیدا کنند.
با توجه به توان تفکیک مکانی و زمانی پروداکت های مختلفی برای بررسی پوشش برف در مقیاس های مختلف ارائه شده که شامل:
- M*D10A1
- M*D10_A2
- M*D10C1
- M*D10C2
- M*D10CM
در ادامه صورت مختصر توضیحات در مورد هر کدام از این پروداکت ها ارائه شده است. این پروداکتها اطلاعات مختلفی را از پوشش برف ارائه میدهند که برای مطالعات مختلفی از جمله زمستانشناسی، هیدرولوژی، اقلیمشناسی و محیطزیست مورد استفاده قرار میگیرند.
M*D10A1 (Snow Cover Daily L2 Global 500m)
اطلاعات روزانه مربوط به پوشش برف به صورت گلوبال و با رزولوشن ۵۰۰ متر.
M*D10_A2 (Snow Cover 8-Day L3 Global 500m)
اطلاعات مربوط به پوشش برف در دوره ۸ روزه به صورت گلوبال و با رزولوشن ۵۰۰ متر.
M*D10C1 (Snow Cover Climatology Monthly L3 Global 500m)
اطلاعات آماری مربوط به پوشش برف به صورت ماهانه در سراسر جهان و با رزولوشن ۵۰۰ متر.
M*D10C2 (Snow Cover Climatology Monthly L3 Global 0.05Deg)
اطلاعات آماری مربوط به پوشش برف به صورت ماهانه در سراسر جهان و با رزولوشن ۰.۰۵ درجه.
M*D10CM (Snow Cover Monthly L3 Global 500m)
اطلاعات مربوط به پوشش برف به صورت ماهانه و با رزولوشن ۵۰۰ متر در سطح جهان.
پروداکت دما و گسیل مندی Land Surface Temperature/Emissivity
پروداکتهای مربوط به دما و گسیل مندی سطح زمین (Land Surface Temperature/Emissivity) اطلاعات مربوط به دمای سطح زمین و گسیل مندی مواد در مقیاسهای زمانی و مکانی مختلف را فراهم میکنند. این دادهها بر اساس تصاویر ماهوارهای از سطح زمین جمعآوری و تحلیل میشوند و اطلاعات مهمی برای درک و تحلیل تغییرات اقلیمی، تغییرات در اراضی و محیطزیست، و بسیاری از کاربردهای دیگر دارند.
این دادهها میتوانند در پایش تغییرات در ناحیههای شهری و صنعتی، تعیین الگوهای مصرف انرژی و تأثیرات آن بر محیط زیست و کیفیت هوا کمک کنند. همچنین میتوانند در پایش و مدیریت خطرات طبیعی مانند خشکسالی، حریق، سیلاب و زمینلغزش کمک کنند. این پروداکت ها نیز بر اساس توان تفکیک زمانی و مکانی در پروداکت های مختلف ارائه شود که در ادامه لیستی از این پروداکت ها همراه با توضیحات آن ارائه خواهد شد.
- M*D11C1
- M*D11A1
- M*D11A2
- M*D11B1
- M*D11B2
- M*D11B3
- M*D11C2
- M*D11C3
- M*D21A1D
- M*D21A1N
M*D11C1 (Land Surface Temperature & Emissivity Daily L3 Global 1km
اطلاعات روزانه درباره دما و امیسیوتی سطح زمین به صورت گلوبال و با رزولوشن ۱ کیلومتر.
M*D11A1 (Land Surface Temperature & Emissivity 8-Day L3 Global 1km)
اطلاعات درباره دما و امیسیوتی سطح زمین در دوره ۸ روزه به صورت گلوبال و با رزولوشن ۱ کیلومتر.
M*D11A2 (Land Surface Temperature & Emissivity Daily L3 Global 500m)
اطلاعات روزانه درباره دما و امیسیوتی سطح زمین به صورت گلوبال و با رزولوشن ۵۰۰ متر.
M*D11B1 (Land Surface Temperature & Emissivity 8-Day L3 Global 500m)
اطلاعات درباره دما و امیسیوتی سطح زمین در دوره ۸ روزه به صورت گلوبال و با رزولوشن ۵۰۰ متر.
M*D11B2 (Land Surface Temperature & Emissivity Monthly L3 Global 1km)
اطلاعات ماهانه درباره دما و امیسیوتی سطح زمین به صورت گلوبال و با رزولوشن ۱ کیلومتر.
M*D11B3 (Land Surface Temperature & Emissivity Monthly L3 Global 0.05Deg)
اطلاعات ماهانه درباره دما و امیسیوتی سطح زمین به صورت گلوبال و با رزولوشن ۰.۰۵ درجه.
M*D11C2 (Land Surface Temperature & Emissivity Daily L3 Global 1km)
اطلاعات روزانه درباره دما و امیسیوتی سطح زمین به صورت گلوبال و با رزولوشن ۱ کیلومتر.
M*D11C3 (Land Surface Temperature & Emissivity Monthly L3 Global 0.05Deg)
اطلاعات ماهانه درباره دما و امیسیوتی سطح زمین به صورت گلوبال و با رزولوشن ۰.۰۵ درجه.
M*D21A1D (Land Surface Temperature & Emissivity Monthly Day L3 Global 5km)
اطلاعات ماهانه درباره دما و امیسیوتی سطح زمین به صورت روزانه و با رزولوشن ۵ کیلومتر.
M*D21A1N (Land Surface Temperature & Emissivity Monthly Night L3 Global 5km)
اطلاعات ماهانه درباره دما و امیسیوتی سطح زمین به صورت شبانه و با رزولوشن ۵ کیلومتر.
پروداکت BRDF and Albedo
پروداکتهای مربوط BRDF و آلبدو (BRDF and Albedo) اطلاعاتی را ارائه میدهند که مرتبط با توزیع نور خورشید و بازتاب آن از سطح زمین در مقیاسهای زمانی و مکانی مختلف است. این دادهها از تصاویر ماهوارهای جمعآوری و تحلیل میشوند و اطلاعات مهمی را در خصوص خصوصیات فیزیکی و ساختاری سطح زمین، جذب و بازتاب نور، و تأثیرات آن بر اقلیم و محیطزیست فراهم میکنند.
در حوزهٔ سنجش از دور، BRDF (Bidirectional Reflectance Distribution Function) یک مفهوم مهم است که برای توصیف و تفسیر تغییرات بازتاب نور از سطحهای پدیده ها و دیگر اجسام مورد استفاده قرار میگیرد. این مفهوم در تحلیل تصاویر ماهوارهای و دادههای سنجش از دور به کار میرود تا الگوهای بازتاب نور از سطح زمین و سایر اجسام را در یک مدل دقیق تر توصیف کند. در واقع، BRDF نشان میدهد که چگونه نوری که از یک نقطه به سطح میرسد، پس از بازتاب از آن سطح، در هر جهت و زاویهای منعکس میشود.
در ادامه لیستی از پروداکت های مختلف آلبیدو و تابع BRDF ارائه خواهد شد که بر اساس توان تفکیک زمانی و مکانی که دارند و اطلاعات مختلفی که ارائه می دهند کاربردهای مختلف نیز دارند.
- MCD43A1
- MCD43A2
- MCD43A3
- MCD43A4
- MCD43C1
- MCD43C2
- MCD43C3
- MCD43C4
- MCD43D01
- MCD43D02
MCD43A1 (BRDF/Albedo Model Parameters 16-Day L3 Global 500m)
این پروداکت اطلاعات مربوط به پارامترهای مدل BRDF و آلبدو را در دورههای ۱۶ روزه و با رزولوشن ۵۰۰ متر ارائه میدهد.
MCD43A2 (BRDF/Albedo Quality 16-Day L3 Global 500m)
این پروداکت اطلاعات کیفیت دادههای BRDF و آلبدو را در دورههای ۱۶ روزه و با رزولوشن ۵۰۰ متر ارائه میدهد.
MCD43A3 (BRDF/Albedo Albedo Daily L3 Global 500m)
این پروداکت اطلاعات روزانه مربوط به آلبدو را با رزولوشن ۵۰۰ متر ارائه میدهد.
MCD43A4 (BRDF/Albedo Nadir BRDF-Adjusted Reflectance Daily L3 Global 500m)
این پروداکت اطلاعات بازتاب نور از سطح زمین به صورت نادیر و تصحیح شده با مدل BRDF را به صورت روزانه و با رزولوشن ۵۰۰ متر ارائه میدهد.
MCD43C1 (BRDF/Albedo Model Parameters Climatology Monthly L3 Global 500m)
این پروداکت اطلاعات آماری مدل BRDF و آلبدو را برای دورههای ماهانه و با رزولوشن ۵۰۰ متر ارائه میدهد.
MCD43C2 (BRDF/Albedo Quality Climatology Monthly L3 Global 500m)
این پروداکت اطلاعات کیفیت دادههای مدل BRDF و آلبدو را برای دورههای ماهانه و با رزولوشن ۵۰۰ متر ارائه میدهد.
MCD43C3 (BRDF/Albedo Albedo Climatology Monthly L3 Global 500m)
این پروداکت اطلاعات آماری مربوط به آلبدو را برای دورههای ماهانه و با رزولوشن ۵۰۰ متر ارائه میدهد.
MCD43C4 (BRDF/Albedo Nadir BRDF-Adjusted Reflectance Climatology Monthly L3 Global 500m)
این پروداکت اطلاعات آماری بازتاب نور از سطح زمین به صورت نادیر و تصحیح شده با مدل BRDF را برای دورههای ماهانه و با رزولوشن ۵۰۰ متر ارائه میدهد.
MCD43D01 (BRDF/Albedo QA Model 16-Day L3 Global 500m)
این پروداکت اطلاعات کیفیت مدل BRDF و آلبدو را برای دورههای ۱۶ روزه و با رزولوشن ۵۰۰ متر ارائه میدهد.
MCD43D02 (BRDF/Albedo QA Model 16-Day L3 Global 500m)
این پروداکت اطلاعات کیفیت مدل BRDF و آلبدو را برای دورههای ۱۶ روزه و با رزولوشن ۵۰۰ متر ارائه میدهد.
پروداکت های تابش یا Radiation سنجنده مودیس
پروداکتهای مرتبط با Radiation سنجنده MODIS اطلاعات مهمی را دربارهٔ متغیرهای مختلفی از تابش نور و حرارت ارائه میدهند. این اطلاعات میتوانند به تحلیل و درک بهتر فرآیندهای اقلیمی و هواشناسی، بررسی تأثیرات آنها بر محیط زیست، و پیشبینی تغییرات آب و هوا و شرایط آب و هوایی کمک کنند. این پروداکت اطلاعات مربوط به تابش خورشیدی (نور خورشیدی و دیگر انواع تابشهای الکترومغناطیسی با طول موجهای کوتاه و حرارتی ) را که از فضا به سمت سطح زمین میآید، فراهم میکند. این اطلاعات شامل مقادیر تابش خورشیدی در زمینهای مختلف با دقت مکانی و زمانی است.
در ادامه لیستی از این پروداکت ها و توضیحات در مورد آنها ارائه خواهد شد. این پروداکت ها از نظر نوع امواج مورد بررسی (طول موجهای کوتاه و حرارتی) و توان تفکیک زمانی و مکانی با همدیگر تفاوت دارند.
- MCD18A1
- MCD18A2
- MCD19A1
- MCD19A2
MCD18A1 (Downward Shortwave Radiation Daily 3-Hourly L3 Global 5 km V061)
این پروداکت اطلاعاتی در مورد تابش خورشیدی که از فضا به سمت سطح زمین میآید، را فراهم میکند. این دادهها به صورت روزانه و با فواصل سه ساعته در سطح جهانی با رزولوشن 5 کیلومتر در نظر گرفته شدهاند.
MCD18A2 (Photosynthetically Active Radiation Daily 3-Hourly L3 Global 5 km V061)
این پروداکت اطلاعاتی را در مورد تابش نوری قابل جذب توسط گیاهان (Photosynthetically Active Radiation) ارائه میدهد. این دادهها نیز به صورت روزانه و با فواصل سه ساعته در سطح جهانی با رزولوشن 5 کیلومتر در نظر گرفته شدهاند.
MCD19A1 (MODIS/Terra+Aqua MAIAC Land Surface BRF Daily L2G Global 500 m and 1 km SIN Grid V061)
این پروداکت اطلاعاتی در مورد بازتابی که از سطح زمین به فضا بازمیگردد (Land Surface Bidirectional Reflectance Factor) ارائه میدهد. این اطلاعات به صورت روزانه و با رزولوشن 500 متر و 1 کیلومتر در شبکه SIN در نظر گرفته شدهاند و شامل دادههای ماهوارهای MODIS/Terra و Aqua هستند.
MCD19A2 (MODIS/Terra and Aqua MAIAC Land Aerosol Optical Depth Daily L2G 1 km SIN Grid V061)
این پروداکت اطلاعاتی در مورد عمق نوری آئروسولها (Aerosol Optical Depth) در سطح زمین را فراهم میکند. این دادهها نیز به صورت روزانه و با رزولوشن 1 کیلومتر در شبکه SIN در نظر گرفته شدهاند و شامل دادههای ماهوارهای MODIS/Terra و Aqua هستند.
پروداکت های Ecosystem Variables سنجنده مودیس
پروداکتهای مرتبط با متغیرهای اکوسیستم، اطلاعات مربوط به وضعیت و تغییرات مختلف در اکوسیستمها را فراهم میکنند. این دادهها میتوانند شامل اطلاعات در مورد تراکم گیاهی، تراکم بیولوژیکی، دینامیک اکوسیستم، تغییرات در پوشش اراضی، و متغیرهای مرتبط با بیومها و اکوسیستمها باشند. این دسته بندی خود به چندین دسته بندی تقسیم خواهد شد. مهم ترین کاربرد های این پروداکت شامل:
مانیتورینگ تغییرات اکوسیستم: این دادهها میتوانند استفاده شوند برای مانیتورینگ و پایش تغییرات در اکوسیستمها مانند تغییرات در پوشش گیاهی، تغییرات در تراکم گیاهی، و تغییرات در تراکم بیولوژیکی.
پایش بیابانزایی و کاهش تنوع زیستی: این دادهها میتوانند برای پایش بیابانزایی و کاهش تنوع زیستی در مناطق مختلف جهان استفاده شوند و اقدامات پیشگیرانه را ترویج دهند.
مدیریت منابع طبیعی: اطلاعات اکوسیستم میتوانند به مدیران منابع طبیعی کمک کنند تا منابع طبیعی را به صورت بهینه مدیریت کنند و تدابیر حفاظتی را اتخاذ کنند.
پایش تغییرات اقلیمی: تغییرات در اکوسیستمها نیز میتوانند نشانگر تغییرات اقلیمی باشند و اطلاعات مربوط به آنها برای مطالعه و پایش تغییرات اقلیمی مورد استفاده قرار گیرد.
زیر مجموعه های پروداکت های اکوسیتم سنجنده مودیس
- Vegetation Indices
- LAI/FPAR
- Evapotranspiration
- Gross Primary Productivity
- Net Primary Productivity
- Vegetation Continuous Cover/Fields
پروداکت های شاخص گیاهی سنجنده مودیس
پروداکتهای مرتبط با شاخصهای گیاهی (Vegetation Indices) اطلاعاتی را ارائه میدهند که به تحلیل و بررسی وضعیت و تغییرات گیاهی در سطح زمین کمک میکنند. این شاخصها معمولاً از ترکیب دادههای ماهوارهای در طول طیف الکترومغناطیسی استخراج میشوند و میتوانند به عنوان نشانگرهایی از تراکم، سلامت و فعالیت گیاهی مورد استفاده قرار گیرند. لیستی از این پروداکت ها در ادامه ارائه خواهد شد.
- M*D13A1
- M*D13A2
- M*D13A3
- M*D13C1
- M*D13C2
- M*D13Q1
M*D13A1 (Vegetation Indices 16-Day L3 Global 500 m)
شاخصهای گیاهی مانند NDVI و EVI به صورت 16 روزه در سطح جهانی و با رزولوشن 500 متر فراهم میشوند.
M*D13A2 (Vegetation Indices 16-Day L3 Global 1 km)
شاخصهای گیاهی مانند NDVI و EVI به صورت 16 روزه در سطح جهانی و با رزولوشن 1 کیلومتر فراهم میشوند.
M*D13A3 (Vegetation Indices 16-Day L3 Global 1 km)
شاخصهای گیاهی مانند NDVI و EVI به صورت 16 روزه در سطح جهانی و با رزولوشن 1 کیلومتر فراهم میشوند.
M*D13C1 (Vegetation Indices 16-Day L3 Global 500 m)
شاخصهای گیاهی مانند NDVI و EVI به صورت 16 روزه در سطح جهانی و با رزولوشن 500 متر فراهم میشوند.
M*D13C2 (Vegetation Indices 16-Day L3 Global 1 km)
شاخصهای گیاهی مانند NDVI و EVI به صورت 16 روزه در سطح جهانی و با رزولوشن 1 کیلومتر فراهم میشوند.
M*D13Q1 (Vegetation Indices 16-Day L3 Global 250 m)
شاخصهای گیاهی مانند NDVI و EVI به صورت 16 روزه در سطح جهانی و با رزولوشن 250 متر فراهم میشوند.
پروداکت LAI/FPAR سنجنده مودیس
پروداکت LAI/FPAR مربوط به MODIS، شامل اطلاعاتی در مورد دو متغیر اصلی است: میزان مساحت برگ (Leaf Area Index) و نسبت پوشش برگی و زیر پوششی (Fraction of Photosynthetically Active Radiation) است. این دادهها از اهمیت بالایی برخوردارند زیرا میتوانند اطلاعات مهمی را درباره سلامت و تغییرات گیاهی در اکوسیستمها و محیط زیست فراهم کنند. این پروداکت های بیشتر در زمینه مانیتورینگ سلامت گیاهان مورد استفاده قرار خواهد گرفت. در ادامه لیست پروداکت های آن و توضیحات آن ارائه خواهد شد.
- MCD15A2H
- MCD15A3H
- M*D15A2H
MCD15A2H (Leaf Area Index/FPAR 8-Day L4 Global 500 m)
این پروداکت اطلاعات مربوط به مساحت برگ (Leaf Area Index) و نسبت پوشش برگی و زیر پوششی (Fraction of Photosynthetically Active Radiation) را در اختیار قرار میدهد. این اطلاعات به صورت دورههای 8 روزه و با رزولوشن 500 متر در سطح جهانی فراهم میشوند.
MCD15A3H (Leaf Area Index/FPAR 8-Day L4 Global 1 km)
این پروداکت نیز اطلاعات مشابه MCD15A2H را ارائه میدهد، اما با رزولوشن 1 کیلومتر در سطح جهانی فراهم میشود.
M*D15A2H (MODIS/Terra/Aqua Leaf Area Index/FPAR 8-Day L4 Global 500 m SIN Grid V061)
این پروداکت اطلاعات مربوط به مساحت برگ (Leaf Area Index) و نسبت پوشش برگی و زیر پوششی (Fraction of Photosynthetically Active Radiation) را ارائه میدهد. این اطلاعات به صورت دورههای 8 روزه و با رزولوشن 500 متر در سطح جهانی فراهم میشوند.
پروداکت های تبخیر و تعرق مودیس Evapotranspiration
پروداکت Evapotranspiration مربوط به MODIS، شامل اطلاعاتی در مورد مقدار تبخیر و تعرق از سطح زمین است که شامل تبخیر از سطح زمین و تعرق گیاهان است. این دادهها از اهمیت بالایی برخوردارند زیرا میتوانند در تحلیلهای مختلف مانند مدیریت منابع آبی، پیشبینی تغییرات اقلیمی، و بررسی سلامت محیط زیست مورد استفاده قرار گیرند. این پروداکت ها میتواند در زمینه های مانیتورینگ محیط زیست، مدیریت منابع آبی و تغییرات اقلیمی مورد بررسی قرار گیرد.
در ادامه پروداکت های آن و توضیحات مختصر در مورد آن ارائه خواهد شد.
- M*D16A2
- M*D16A2GF
- M*D16A3GF
M*D16A2 (MODIS Evapotranspiration 8-Day L4 Global 500 m SIN Grid V061)
این پروداکت شامل اطلاعات مربوط به تبخیر و تعرق از سطح زمین است که به صورت دورههای 8 روزه و با رزولوشن 500 متر در سطح جهانی فراهم میشود.
M*D16A2GF (MODIS Evapotranspiration 8-Day L4 Global 500 m SIN Grid V061 (Gap-Filled))
این پروداکت نیز شامل اطلاعات مشابه M*D16A2 است، با این تفاوت که از روشی برای پر کردن حفرههای داده استفاده میکند (Gap-Filled) تا دقت و کمیت دادهها را افزایش دهد.
M*D16A3GF (MODIS Evapotranspiration 8-Day L4 Global 1 km SIN Grid V061 (Gap-Filled))
این پروداکت نیز شامل اطلاعات مشابه M*D16A2GF است، اما با رزولوشن 1 کیلومتر در سطح جهانی ارائه میشود.
پروداکت Gross Primary Productivity سنجند مودیس
پروداکت Gross Primary Productivity (GPP) مربوط به MODIS، شامل اطلاعاتی در مورد میزان تولید اولیه خالص گیاهی است که توسط گیاهان در یک منطقه در طول یک بازه زمانی خاص تولید میشود. این دادهها از اهمیت بالایی برخوردارند زیرا میتوانند در درک عملکرد اکوسیستمها، سیکل کربن و تأثیرات تغییرات اقلیمی مورد استفاده قرار گیرند. از این پروداکت ها در زمینه های تحلیل سیکل کربن، مانیتورینگ تغییرات زیستی و مدلسازی اکوسیستمها استفاده خواهد شد. در ادامه لیست پروداکت های آن و توضیحات آنها ارائه خواهد شد.
- M*D17A2HGF
- M*D17A2H
M*D17A2H (MOD17A2H Gross Primary Productivity 8-Day L4 Global 500 m SIN Grid V061)
این پروداکت شامل اطلاعات مربوط به تولید اولیه خالص گیاهی است که به صورت دورههای 8 روزه و با رزولوشن 500 متر در سطح جهانی فراهم میشود.
M*D17A2HGF (MOD17A2H Gross Primary Productivity 8-Day L4 Global 500 m SIN Grid V061 (Gap-Filled))
این پروداکت نیز شامل اطلاعات مشابه M*D17A2H است، با این تفاوت که از روشی برای پر کردن حفرههای داده استفاده میکند (Gap-Filled) تا دقت و کمیت دادهها را افزایش دهد.
پروداکت Net Primary Productivity سنجند مودیس
پروداکت Net Primary Productivity (NPP) مربوط به MODIS، شامل اطلاعاتی در مورد میزان تولید اولیه ناخالص گیاهی است که توسط گیاهان در یک منطقه در طول یک بازه زمانی خاص تولید میشود، با کم کردن تولید مصرف شده توسط گیاهان خود. این دادهها نقش مهمی در درک عملکرد اکوسیستمها، سیکل کربن، و تأثیرات تغییرات اقلیمی دارند. در ادامه لیست پروداکت های آن و توضحیات آن ارائه خواهد شد.
- M*D17A3H
M*D17A3H (MOD17A3H Net Primary Productivity 8-Day L4 Global 1 km)
این پروداکت شامل اطلاعات مربوط به تولید اولیه ناخالص گیاهی است که به صورت دورههای 8 روزه و با رزولوشن 1 کیلومتر در سطح جهانی فراهم میشود.
پروداکت Vegetation Continuous Cover/Fields سنجند مودیس
متاسفانه، پروداکت “Vegetation Continuous Cover/Fields” به طور مستقیم از مجموعه دادههای MODIS موجود نیست و به عنوان یک پروداکت معمولی تعریف نشده است. اما، میتوان از دادههای MODIS برای تخمین پوشش گیاهی و مشخصات مختلف آن استفاده کرد. برای مثال، پروداکتهایی مانند NDVI (Normalized Difference Vegetation Index) و LAI/FPAR (Leaf Area Index/Fraction of Photosynthetically Active Radiation) میتوانند به عنوان شاخصهایی برای ارزیابی پوشش گیاهی و معرفی فیلدها از دید مودیس استفاده شوند.
- MOD44B
- M*D44W
MOD44B (MODIS Vegetation Continuous Fields Yearly L3 Global 250m V061)
این پروداکت اطلاعاتی را در مورد پوشش گیاهی به صورت مداوم در سطح زمین فراهم میکند. اطلاعات ارائه شده توسط این پروداکت در مقیاس سالانه و با رزولوشن 250 متر در سراسر جهان موجود است.
M*D44W (MODIS/Terra Land Water Mask Global 250 m SIN Grid V061)
این پروداکت شامل اطلاعاتی در مورد ترکیب سطح زمین و آب است که به صورت نقشههایی با رزولوشن 250 متر در سطح جهانی فراهم میشود. این دادهها میتوانند در تحلیلهای مربوط به تغییرات در پوشش زمین و مدیریت منابع آبی مورد استفاده قرار گیرند.
پروداکت Land Cover Characteristics مودیس
پروداکت “Land Cover Characteristics” مختصری از ویژگیهای پوشش زمین است که توسط دادههای MODIS ارائه میشود. این ویژگیها شامل اطلاعاتی مانند نوع کاربری اراضی، پوشش گیاهی، نوع خاک و دیگر ویژگیهای مرتبط با سطح زمین هستند. این دادهها از اهمیت بالایی برخوردارند و در مطالعات مختلفی از جمله مدیریت منابع طبیعی، مانیتورینگ تغییرات زیستمحیطی و برنامهریزی شهری استفاده میشوند.
خود این دسته بندی به دو زیر مجموعه تقسیم بندی خواهد شد:
- Land Cover
- Thermal Anomalies and Fire
پروداکت Thermal Anomalies and Fire مودیس
پروداکت “Thermal Anomalies and Fire” مربوط به دادههای MODIS است که شامل اطلاعاتی در مورد نقاط داغ و آتشسوزیها است. این دادهها به طور خاص برای تشخیص و مانیتورینگ آتشسوزیها، پیشبینی ریسک آتشسوزی و تحلیل تغییرات آتشسوزی در طول زمان استفاده میشوند. در ادامه ویژگی های زمانی و مکانی پروداکت های آن ارائه خواهد شد.
- MCD64A1
- M*D14A1
- M*D14A2
MCD64A1 (MODIS/Terra+Aqua Burned Area Monthly L3 Global 500 m SIN Grid V061)
این پروداکت شامل اطلاعاتی در مورد مناطقی که در طول یک ماه آتشسوزی شدهاند است. این اطلاعات با استفاده از دادههای MODIS ارائه میشود و رزولوشن آن 500 متر در سطح جهانی است.
M*D14A1 (MODIS/Terra Thermal Anomalies/Fire 5-Min L2 Swath 1 km)
این پروداکت شامل اطلاعات مربوط به نقاط داغ و آتشسوزیها است که به صورت دقیق و با رزولوشن 1 کیلومتر در سطح جهانی فراهم میشود.
M*D14A2 (MODIS/Terra Thermal Anomalies/Fire 8-Day L3 Global 1 km)
این پروداکت نیز شامل اطلاعات مشابه M*D14A1 است، با این تفاوت که اطلاعات به صورت دورههای 8 روزه و با رزولوشن 1 کیلومتر در سطح جهانی ارائه میشود.
پروداکت Land Cover سنجنده مودیس
“Land Cover” به عنوان یک پروداکت خاص در دادههای MODIS تعریف نشده است. اما، میتوان از دادههای MODIS برای تحلیل پوشش زمین و ارائه اطلاعات مربوط به نوع کاربری اراضی و پوشش گیاهی استفاده کرد. به عنوان مثال، از پروداکتهایی مانند MOD12Q1، MCD12Q1 و MODIS Land Cover برای تحلیل و تخمین پوشش زمین استفاده میشود. این پروداکتها اطلاعاتی در مورد نوع کاربری اراضی، پوشش گیاهی، تغییرات کاربری اراضی و ویژگیهای دیگر مربوط به پوشش زمین را فراهم میکنند.
- MCD12C1
- MCD12Q1
- MCD12Q2
MCD12C1 (MODIS Land Cover Type Yearly L3 Global 500 m SIN Grid V061)
این پروداکت شامل اطلاعاتی است در مورد نوع کاربری اراضی و پوشش زمین در طول یک سال است. این اطلاعات به صورت نقشههایی با رزولوشن 500 متر در سراسر جهان ارائه میشود.
MCD12Q1 (MODIS Land Cover Dynamics Yearly L3 Global 500 m SIN Grid V061)
این پروداکت شامل اطلاعاتی است در مورد تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین در طول یک سال است. این اطلاعات به صورت نقشههایی با رزولوشن 500 متر در سراسر جهان ارائه میشود.
MCD12Q2 (MODIS Land Cover Dynamics Yearly L3 Global 500 m SIN Grid V061)
این پروداکت نیز شامل اطلاعاتی مشابه MCD12Q1 است، با این تفاوت که به صورت دورههای سالانه ارائه میشود. اطلاعات مربوط به تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین با رزولوشن 500 متر در سراسر جهان فراهم میشود.
جمع بندی
ChatGPT
در این مقاله، ما به بررسی لیستی از پروداکتهای مودیس پرداختهایم که شامل دادههای مختلفی از جمله پوشش زمین، دما، آبوهوا، زمینشناسی و سایر موارد است. این پروداکتها توسط سنجنده MODIS جمعآوری و تحلیل میشوند و اطلاعات مفید و جامعی را ارائه میدهند که در مطالعات مختلف مرتبط با علوم زمین و محیط زیست استفاده میشود.
از جمله دستهبندیهای مهم پروداکتهای MODIS میتوان به پوشش زمین، آب و اقیانوس، هواشناسی، زمینشناسی و تغییرات اقلیمی اشاره کرد. هر یک از این دستهبندیها شامل پروداکتهای مختلفی است که اطلاعات متنوعی را ارائه میدهند. این اطلاعات از اهمیت بالایی برخوردارند و در مطالعات مختلف از جمله برنامهریزی شهری، مدیریت منابع طبیعی، کشاورزی و مانیتورینگ تغییرات محیط زیست استفاده میشوند.
با توجه به گستردگی و تنوع دادههای جمعآوری شده توسط سنجنده MODIS، این دادهها برای اهداف مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند. این شامل مطالعه و تحلیل پوشش زمین، مانیتورینگ تغییرات آب و هوا، بررسی تغییرات زمینشناسی و ارزیابی تأثیرات تغییرات اقلیمی بر محیط زیست است. با این توضیحات، پروداکتهای MODIS نقش مهمی در درک و مدیریت منابع طبیعی و حفاظت از محیط زیست دارند.
جدول مشخصات پروداکت های مودیس
اختصار | ویژگی | کاربرد |
---|---|---|
M*D09A1 | Surface Reflectance Daily L2G Global 500m | بازتاب سطحی |
M*D09CMG | (Surface Reflectance Monthly L3 Global 0.05Deg CMG | بازتاب سطحی |
M*D09GA | urface Reflectance Daily L2G Global 1km | بازتاب سطحی |
M*D09GQ | Surface Reflectance Daily L2G Global 250m | بازتاب سطحی |
M*D09Q1 | Surface Reflectance 8-Day L3 Global 500m | بازتاب سطحی |
M*D10A1 | Snow Cover Daily L2 Global 500m | پوشش برف |
M*D10_A2 | Snow Cover 8-Day L3 Global 500m | پوشش برف |
M*D10C1 | Snow Cover Climatology Monthly L3 Global 500m | پوشش برف |
M*D10C2 | (Snow Cover Climatology Monthly L3 Global 0.05Deg | پوشش برف |
M*D10CM | Snow Cover Monthly L3 Global 500m | پوشش برف |
M*D11C1 | LST & Emissivity Daily L3 Global 1km | دما و گسیل مندی |
M*D11A1 | LST & Emissivity 8-Day L3 Global 1km | دما و گسیل مندی |
M*D11A2 | LST & Emissivity Daily L3 Global 500m | دما و گسیل مندی |
M*D11B1 | LST & Emissivity 8-Day L3 Global 500m | دما و گسیل مندی |
M*D11B2 | LST & Emissivity Monthly L3 Global 1km | دما و گسیل مندی |
M*D11B3 | LST & Emissivity Monthly L3 Global 0.05Deg | دما و گسیل مندی |
M*D11C2 | LST & Emissivity Daily L3 Global 1km | دما و گسیل مندی |
M*D11C3 | LST & Emissivity Monthly L3 Global 0.05Deg | دما و گسیل مندی |
M*D21A1D | LST & Emissivity Monthly Day L3 Global 5km | دما و گسیل مندی |
M*D21A1N | LST & Emissivity Monthly Night L3 Global 5km | دما و گسیل مندی |
MCD43A1 | BRDF/Albedo Model Parameters 16-Day L3 Global 500m | آلبیدو و BRDF |
MCD43A2 | BRDF/Albedo Quality 16-Day L3 Global 500m | آلبیدو و BRDF |
MCD43A3 | BRDF/Albedo Albedo Daily L3 Global 500m | آلبیدو و BRDF |
MCD43A4 | BRDF/Albedo Nadir BRDF-Adjusted Reflectance Daily L3 Global 500m | آلبیدو و BRDF |
MCD43C1 | BRDF/Albedo Model Parameters Climatology Monthly L3 Global 500m | آلبیدو و BRDF |
MCD43C2 | BRDF/Albedo Quality Climatology Monthly L3 Global 500m | آلبیدو و BRDF |
MCD43C3 | BRDF/Albedo Albedo Climatology Monthly L3 Global 500m | آلبیدو و BRDF |
MCD43C4 | BRDF/Albedo Nadir BRDF-Adjusted Reflectance Climatology Monthly L3 Global 500m | آلبیدو و BRDF |
MCD43D01 | BRDF/Albedo QA Model 16-Day L3 Global 500m | آلبیدو و BRDF |
MCD43D02 | BRDF/Albedo QA Model 16-Day L3 Global 500m | آلبیدو و BRDF |
MCD18A1 | Downward Shortwave Radiation Daily 3-Hourly L3 Global 5 km V061 | تابش |
MCD18A2 | Photosynthetically Active Radiation Daily 3-Hourly L3 Global 5 km V061 | تابش |
MCD19A1 | MODIS/Terra+Aqua MAIAC Land Surface BRF Daily L2G Global 500 m and 1 km SIN Grid V061 | تابش |
MCD19A2 | MODIS/Terra and Aqua MAIAC Land Aerosol Optical Depth Daily L2G 1 km SIN Grid V061 | تابش |
M*D13A1 | Vegetation Indices 16-Day L3 Global 500 m | شاخص گیاهی |
M*D13A2 | Vegetation Indices 16-Day L3 Global 1 km | شاخص گیاهی |
M*D13A3 | Vegetation Indices 16-Day L3 Global 1 km | شاخص گیاهی |
M*D13C1 | Vegetation Indices 16-Day L3 Global 500 m | شاخص گیاهی |
M*D13C2 | Vegetation Indices 16-Day L3 Global 1 km | شاخص گیاهی |
M*D13Q1 | Vegetation Indices 16-Day L3 Global 250 m | شاخص گیاهی |
MCD15A2H | Leaf Area Index/FPAR 8-Day L4 Global 500 m | LAI/FPAR |
MCD15A3H | Leaf Area Index/FPAR 8-Day L4 Global 1 km | LAI/FPAR |
M*D15A2H | MODIS/Terra/Aqua Leaf Area Index/FPAR 8-Day L4 Global 500 | LAI/FPAR |
M*D16A2 | MODIS Evapotranspiration 8-Day L4 Global 500 m | تبخیر و تعرق |
M*D16A2GF | MODIS Evapotranspiration 8-Day L4 Global 500 m | تبخیر و تعرق |
M*D16A3GF | MODIS Evapotranspiration 8-Day L4 Global 1 km | تبخیر و تعرق |
M*D17A2HGF | MOD17A2H Gross Primary Productivity 8-Day L4 Global 500 m | Gross Primary |
M*D17A2H | MOD17A2H Gross Primary Productivity 8-Day L4 Global 500 m | Gross Primary |
M*D17A3H | MOD17A3H Net Primary Productivity 8-Day L4 Global 1 km | Net Primary |
MOD44B | MODIS Vegetation Continuous Fields Yearly L3 Global 250m | شاخص ارزیبای |
M*D44W | MODIS/Terra Land Water Mask Global 250 m SIN | شاخص ارزیبای |
MCD64A1 | MODIS/Terra+Aqua Burned Area Monthly L3 Global 500 m | آنومالی حرارتی |
M*D14A1 | MODIS/Terra Thermal Anomalies/Fire 5-Min L2 Swath 1 km | آنومالی حرارتی |
M*D14A2 | MODIS/Terra Thermal Anomalies/Fire 8-Day L3 Global 1 km | آنومالی حرارتی |
MCD12C1 | MODIS Land Cover Type Yearly L3 Global 500 m SIN Grid V061 | پوشش سطح زمین |
MCD12Q1 | MODIS Land Cover Dynamics Yearly L3 Global 500 m SIN | پوشش سطح زمین |
MCD12Q2 | MODIS Land Cover Dynamics Yearly L3 Global 500 m | پوشش سطح زمین |